شنا در ایران تاریخی به قدمت تمدن ایلامیان دارد. نقوش برجسته باقی مانده از تمدن ایلام نشان می‌دهد که آنها با فنون شنا آشنا بودند. در دوره هخامنشیان، شنا به عنوان بخشی از آموزش‌های نظامی سربازان مورد توجه قرار گرفت. وجود حوضچه‌های بزرگ در کاخ‌های پاسارگاد و تخت جمشید گواه اهمیت آب و شنا در آن دوران است. سربازان هخامنشی برای عبور از رودخانه‌ها و دریاها آموزش شنا می‌دیدند. در دوره ساسانیان نیز شنا بخشی از آموزش‌های شاهزادگان و جنگجویان بود. حتی برخی منابع تاریخی از برگزاری مسابقات شنا در این دوره خبر می‌دهند.
۲. شنا در دوره اسلامی تا قاجار
پس از اسلام، شنا به عنوان ورزشی مفید و پسندیده معرفی شد. در دوره صفویه، ساخت حمام‌های عمومی با حوضچه‌های آب باعث گسترش شنا گردید. بسیاری از جهانگردان اروپایی در سفرنامه‌های خود از مهارت ایرانیان در شنا یاد کرده‌اند. در دوره قاجار، نخستین استخرهای مدرن در کاخ‌های سلطنتی ساخته شد. ناصرالدین شاه قاجار علاقه‌مند به شنا بود و دستور ساخت چندین استخر را صادر کرد. در اواخر دوره قاجار، اولین آموزشگاه‌های غیررسمی شنا در شهرهای شمالی کشور فعالیت خود را آغاز کردند.
۳. شکل‌گیری شنا به عنوان ورزش مدرن
تأسیس فدراسیون شنا در سال 1318 نقطه عطفی در تاریخ این ورزش بود. در دهه 1320، اولین مسابقات رسمی شنا بین مدارس و نهادهای دولتی برگزار شد. ساخت استخرهای عمومی در شهرهای بزرگ از دهه 1330 آغاز گردید. ورود مربیان خارجی در دهه 1340 باعث پیشرفت چشمگیر فنون شنا در ایران شد. در این دوره، شناگرانی مانند محمدعلی پروین و حسینعلی میرشکاری نام خود را در تاریخ این ورزش ثبت کردند. تشکیل تیم ملی شنا در سال 1345 و شرکت در مسابقات بین‌المللی از دستاوردهای مهم این دوران بود.
۴. انقلاب اسلامی و توسعه کیفی شنا
پس از انقلاب، توجه ویژه‌ای به توسعه ورزش شنا شد. ساخت ده‌ها استخر سرپوشیده در سراسر کشور از دستاوردهای این دوره است. در دهه 1370، رشته‌های جدیدی مانند شنا در آب‌های آزاد به برنامه‌های تمرینی اضافه شد. تأسیس آکادمی‌های تخصصی شنا از سال 1380 به بعد، باعث کشف استعدادهای درخشان گردید. امروزه بیش از 300 استخر استاندارد در کشور فعال هستند که به تربیت شناگران حرفه‌ای می‌پردازند. حضور موفق بانوان ایرانی در عرصه‌های بین‌المللی از افتخارات این دوره محسوب می‌شود.
۵. دستاوردها و چشم‌اندازهای آینده
طی دو دهه اخیر، شناگران ایرانی در مسابقات آسیایی و جهانی درخشیده‌اند. کسب بیش از 50 مدال در رقابت‌های آسیایی از سال 1380 تاکنون، نشان‌دهنده رشد این ورزش است. برنامه‌های بلندمدت فدراسیون شامل ساخت مراکز آموزشی در تمام استان‌ها می‌باشد. کشف استعدادها از مدارس و گسترش شنا همگانی از اولویت‌های فعلی است. با برنامه‌ریزی‌های انجام شده، ایران در حال تبدیل شدن به یکی از قطب‌های شنا در غرب آسیا می‌باشد. سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید آموزشی و جذب مربیان بین‌المللی، آینده روشنی را برای این ورزش ترسیم می‌کند.
